Vitaminler, normal hücre fonksiyonu, hücrenin büyümesi ve gelişimi için gerekli olan bir grup maddedir. İnsanlar, D vitamini dışında bilinen 13 vitaminden hiçbirini üretemediği için, olası enfeksiyonları önlemek amacıyla vitaminlerin gıdalardan alınması gerekir.

C vitamini suda çözünen bir vitamindir ve doğal C vitamini kaynağı olan turunçgiller, kivi, brokoli, biber, domates gibi taze meyve ve sebzelerden kolaylıkla emilir. Ancak, gerek yetersiz alımı gerekse pişirme (özellikle çok miktarda suyun kullanıldığı kaynatma gibi) ve uzun süreli saklama sonucunda kaybı nedeniyle tüketilen miktarlar istenenden daha düşük olabilir.

 

C Vitamini İçeren Besin Takviyeleri Sağlığa Etkili Midir?

C vitamini içeren besin takviyelerinin tüketimi, besin kaynakları vücudun ihtiyacını karşılamadığı durumda, vücuttaki düzeylerini artırmanın etkili bir yoludur. Ancak doğru besin takviyesini seçmek, üstün etkiyi elde etmek için son derece önemlidir.

C vitamini, vücuda alındıktan sonra tüm doku ve hücrelerin sıvı bileşenine girer. Ancak yağda çözünen vitaminlerin aksine, vücutta kayda değer ölçüde depolanmaz ve aşırı miktarlar idrar ile hızla dışarı atılır. Hücrelerde ve dokularda yüksek C vitamini düzeyleri, en yüksek oranda beyaz kan hücreleri (vücudu hem enfeksiyon hem de zararlı yabancı maddelere karşı korumakla görevli bağışıklık sistemi hücreleri), gözler, adrenal bezler, hipofiz bezi ve beyin olmak üzere hücrelerde ve dokularda bulunur.

C Vitamininin Faydaları Nelerdir?

Birçok işleve sahip olan C vitamini, demirin emilimini artırdığı bağırsak yolunda çalışmaya başlar. Ciltte, kemiklerde, eklemlerde, dişlerde, tendonlarda, bağlarda ve organlarda bol miktarda bulunan bir protein olan sağlıklı kolajen üretimine yardımcı olur. Bunun yanı sıra;

• Kolajen molekülünde niteliksel değişimleri uyarır. Son yıllarda, hidrolize kolajen besin takviyelerinin kullanımı konusunda artan bir eğilimden dolayı C vitamini ayrıca bir önem kazanmıştır.

 

• C vitamini, en yüksek konsantrasyonda görüldüğü beyaz kan hücrelerini uyararak bağışıklık sistemini güçlendirir ve bağışıklıktaki önemli bir rolünün de, bağışıklık hücrelerini enfeksiyonlar sırasında oluşan oksidatif strese karşı korumak olduğu gösterilmiştir. Endokrin sistemde ise, glukoz (şeker) metabolizmasını iyileştirdiği gözlemlenmiştir.

 

• En çok ilgi çeken fonksiyonu ise antioksidan rolüdür. Aslında, serbest radikalleri (vücudun makro besinleri yani karbonhidratlar, yağlar ve proteinleri, enerjiye dönüştürdüğü parçalanma sırasında ortaya çıkabilen atıklar) nötr duruma getiren doğadaki en güçlü ve çok yönlü antioksidanlardan biridir. Kendi başına hareket ederek DNA'yı serbest radikallerin neden olduğu oksidatif hasardan koruyabilir; hafıza kaybına ve çeşitli nörolojik hastalıklara karşı koruyabilir ve hatta muhtemelen yaşlanma sürecini yavaşlatabilir. Aynı zamanda LDL’yi yani kötü kolesterolü oksidatif hasardan korumada rol oynar ve kalp hastalığı, felç ve periferik arter hastalığı riskini azaltabilir.

 

• Enfeksiyonlarla savaşma ve bağışıklık sisteminin en büyük silahlarından biri olmasının yanı sıra, bazı görüş farklılıkları olsa da, çalışmaların çoğu, yüksek C vitamini düzeylerini kalp krizi, felç, hafıza kaybı ve bunama riskinin azalması ve sigara içenlerde akciğer fonksiyonunun iyileştirilmesi ile ilişkilendirmektedir.

 

• Topikal (dışarıdan deriye uygulanan) kullanım söz konusu olduğunda ise C vitamini, foto yaşlanma (güneş ışığı nedenli yaşlanma) karşıtı olarak artan oranda bir kullanım alanı da bulmaktadır. Güneş ışınları dokulardaki C vitamini düzeylerini düşürdüğünden dolayı, güneş ışınlarına maruz kaldıktan sonra krem ​​veya serum olarak kullanıldığında da yüksek etki göstermektedir.

 

• Sigara içenlerin, dermiste (alt deri) ultraviyole ışınlarının neden olduğu ciltte hasar oluşumu ile birlikte düşük C vitamini düzeylerine sahip olduğu bulunmuştur. Sigara ile ilişkili cilt yaşlanması, C vitamini etkinliğinin araştırıldığı bir başka alandır.

 

Doğru besin takviyesini seçmeye geri dönersek; hangi tip, hangi form, hangi dozu tercih etmeliyiz? Cevapları önümüzdeki günlerde başka bir blogun konusu olacak.